Έγραψα για όσα έγραψα

Γράφει ο Μάνος Κοντολέων

To μυθιστόρημα Μάσκα στο φεγγάρι – ίσως το πλέον εμβληματικό cross over μυθιστόρημα της όλης συγγραφικής μου πορείας σε αυτό το είδος λογοτεχνίας– κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 1997.

Εφέτος, το 2023, μετά από 26 χρόνια συνεχούς παρουσίας, μετά από 20.000 περίπου αντίτυπα και με ένα Κρατικό Βραβείο να το σφραγίζει, οι Εκδόσεις Πατάκη αποφάσισαν να ανανεώσουν την εξωτερική του εμφάνιση.

Η μακέτα ενός σκηνικού του Νίκου Στεφάνου, που όλα αυτά τα χρόνια ήταν το εξώφυλλό του, έδωσε τη θέση της σε μια εικονογραφική σύνθεση του Βασίλη Κουτσογιάννη.

Η αλλαγή εξωφύλλου είναι μια πράξη από τη μια αποχωρισμού και από την άλλη υποδοχής.

Το χωμένο σε ένα υποβλητικό καφέ χρώμα που το φώτιζαν υπαινικτικές κόκκινες και κίτρινες αποχρώσεις, σπιτικό –υποτίθεται– του κεντρικού ήρωα, τώρα αντικαθίσταται με τη δικιά του –μπλε σε κόκκινο φόντο– φιγούρα. Και η σελήνη με τη μορφή μιας μάσκας

Γράφει η Αλεξάνδρα Μητσιάλη

Η Αριστούλα και η Αϊσέ περιμένουν, στο αποκαλόκαιρο της Σμύρνης, να γιορτάσουν την ονομαστική γιορτή της ελληνοπούλας.

Στον κόσμο τους, στον κόσμο των παιδιών, όλα συνδέονται με τις προετοιμασίες της γιορτής: το κοραλλί καινούριο φόρεμα, το γλυκό με τα πορτοκάλια και τα μοσχολέμονα που θα ετοιμάσει η Φατιμέ, το μαντίλι με τα τριανταφυλλάκια που η Αριστούλα περιμένει από την Αϊσέ να βγάλει από το κεφάλι της και, όπως έχει υποσχεθεί, να της το χαρίσει.

Την ίδια στιγμή, στον κόσμο των ενηλίκων όλα συνδέονται με ψιθύρους που μεταφέρουν κακά μαντάτα, με γειρτούς ώμους που μοιάζουν να σηκώνουν το βάρος του κόσμου ολόκληρου, με ερωτήματα που δεν έχουν απάντηση, με βαλίτσες που περιμένουν παραταγμένες στον διάδρομο την κατάλληλη ώρα.

Στον κόσμο των παιδιών οι αγκαλιές των μανάδων στα δυο σπίτια ανοίγουν το ίδιο μυρωδάτες και παρήγορες. Οι αγαπημένες κούκλες μιλούν στη γλώσσα της παιδικής ηλικίας που ακούγεται κοινή. Το

Γράφει η Ελένη Σαραντίτη

Εξ αφορμής…

Άνοιξη ήταν· στις δόξες της. Απογευματάκι. Σου φαινόταν ότι ο ήλιος είχε σταθεί μεσούρανα περίλαμπρος και περιπαθής και δεν έλεγε να πάρει να χλωμιάζει. Στη Θεσσαλία. Όμορφη πόλη και ανεπτυγμένη. Πανάρχαιος τόπος και εύφορος. Αν και δεν πέρασε και λίγα. Ο άνθρωπος αλλάζει. Η γη ποτέ. Μένει και υπομένει και καρτερεί.

Βρισκόμουν με την οικογένειά μου εκεί, καλεσμένοι φίλων που θα γίνονταν νονοί. Βαστούσαν φιλία με παλιούς συμμαθητές και θα βάφτιζαν το μωράκι τους. Ένα αγοράκι που διαρκώς γελούσε. Αλλά όλοι γελούσαν. Προπαντός οι παππούδες. Ευχάριστα ήταν, ναι. Τα πάντα ολάνθιστα, κι αν πεις για ευωδιές και κελαηδισμούς… Ξεσηκωνόταν η καρδιά σου. Ακουγόταν και ο ποταμός. Ήσυχος. Μουσικός. Σαν Λαμπρή, σκεφτόμουν. Εξάλλου ζύγωνε.

Μετά το μυστήριο οι ευτυχείς γονείς, οι περήφανοι παππούδες, οι γελαστοί συγγενείς, φίλοι, γείτονες, ω, κόσμος πολύς, μεταφερθήκαμε στο πατρογονικό κτήμα των γονέων του νεοφώτιστου

Η Μαρούλα Κλιάφα είναι μια τολμηρή και δυναμική συγγραφέας. Αυτό προκύπτει από το ύφος, τη θεματολογία αλλά και από τον τρόπο με τον οποίο χειρίζεται τα θέματά της. Είναι ειλικρινής, αυθόρμητη, αστεία, κι ίσως αυτά είναι μερικά μόνο από τα χαρακτηριστικά που κάνουν τα βιβλία της συναρπαστικά και καθηλωτικά.

Δύο από τις ερωτήσεις, οι οποίες έχουν μπει σε εισαγωγικά, αποτελούν φράσεις που έχουν αποσπαστεί από το μυθιστόρημά της «Τη νύχτα που το σκυλί μας μεταμορφώθηκε σε λύκο».

Μιλήστε μας για τις αναμνήσεις σας από τη δεκαετία του 1940. 

Γεννημένη το 1937, η πρώτη ανάμνηση που έχω από τη δεκαετία του 1940 είναι οι γερμανικοί βομβαρδισμοί. Μόλις χτυπούσε η σειρήνα, τρέχαμε να κρυφτούμε στο καταφύγιο από μπετόν που είχε βάλει ο πατέρας μου να κατασκευάσουν στην αυλή του σπιτιού μας. Ήταν ένας χώρος δύο επί τρία και εκεί μέσα στριμωχνόμασταν όρθιοι εκτός από τη δικιά μας τετραμελή οικογένεια, η γιαγιά μου,

Γράφει ο Μάνος Κοντολέων

Σκέφτηκα να γράψω ένα μυθιστόρημα με κεντρικούς χαρακτήρες δυο νέους.

Και οι δυο θα είχαν γεννηθεί την ίδια μέρα της ίδιας χρονιάς. Ο Βάιος και ο Φώτος. Μα μέχρι εκείνο το καλοκαίρι του 1990 δεν είχε τύχει να συναντηθούν.

Στο σημείο αυτό, ας ανοίξω μια παρένθεση για να εξηγήσω γιατί επέλεξα ως χρόνο των γεγονότων την αρχή εκείνης της θρυλικής πλέον τελευταίας δεκαετίας ενός αιώνα. Ήταν γιατί θέλησα να ζωντανέψω μια εποχή όπου ακόμα η τεχνολογία, αν και μέσα στην καθημερινότητά μας, εντούτοις δεν επηρέαζε τις ποικίλες διαπροσωπικές σχέσεις. Και θέλησα ακόμα να θυμηθώ τα τραγούδια εκείνων των χρόνων, τα ρούχα των νέων, τα πάρτι τους, τα στέκια τους, τα φλιπεράκια και τα τελευταία τζουκμπόξ… Σε κάθε περίπτωση, να γνωρίσουν οι σημερινοί έφηβοι τον τρόπο που ζούσαν και διασκέδαζαν οι γονείς τους.

Οπότε –επιστρέφω στην εξιστόρηση– κανείς άλλος δεν τους είχε δει τον έναν δίπλα στον άλλον, μέχρι…

Μέχρι εκείνο το καλοκαιρινό

Γράφει η Ελένη Δικαίου

Γεννήθηκα στη Νέα Ιωνία, τον προσφυγικό συνοικισμό του Βόλου. Η μαμά μου ήταν ένα από τα παιδιά που ξεριζώθηκαν απ’ τον τόπο τους στη Μικρασιατική Καταστροφή. Ήταν τότε 10 χρονών. Οι γονείς της με τα δυο δίδυμα κοριτσάκια τους κατάφεραν με την ψυχή στο στόμα να φύγουν απ’ την πυρπολημένη Σμύρνη και από τη μια μέρα στην άλλη βρέθηκαν μαζί με άλλους 1.500.000 Έλληνες Μικρασιάτες πρόσφυγες στην ίδια τους την πατρίδα σκορπισμένοι στους περιφρονημένους προσφυγικούς συνοικισμούς, ξερότοπους, ερημιές και βαλτότοπους, εκεί όπου ως τότε δεν πήγαινε να κατοικήσει κανένας. Σε έναν τέτοιο προσφυγικό συνοικισμό γεννήθηκα κι εγώ. Τη Νέα Ιωνία Βόλου. Αν και είχαν περάσει δεκαετίες από τη Μικρασιατική Καταστροφή, υπήρχε ακόμη ο διαχωρισμός, Βολιώτες και πρόσφυγες, ο συνοικισμός και η πόλη κι εγώ πέρασα τα πιο τρυφερά μου χρόνια βιώνοντας σε μεγάλο βαθμό τι σημαίνει να είσαι πρόσφυγας, δηλαδή πολίτης δεύτερης κατηγορίας και μάλιστα στην ίδια σου την Πατρίδα,

Γράφει ο Βαγγέλης Ηλιόπουλος

Ο Φώκος είναι ένας ήρωας αληθινός. Θα μπορούσε να είμαι εγώ, εσύ, ο καθένας. Τον εμπνεύστηκα από τις δικές μου φοβίες –όταν ήμουν παιδί–, τις φοβίες της κόρης μου και των φίλων της.

Δεν έριξα το βάρος, όμως, στην ίδια τη φοβία –γιατί άλλωστε να της δώσω περισσότερη αξία από όση έχει;–, αλλά στο πώς ο Φώκος την εκλογικεύει και την αντιμετωπίζει. Ήθελα να τους πείσω όλους πως με την αγάπη για τη ζωή, το χιούμορ και τη φαντασία μπορείς να διώξεις τις φοβίες. Νικάς κάθε φοβία όταν καταλάβεις ότι εσύ είσαι πιο δυνατός από εκείνη. Την κάνεις μικρή και την έχεις στο τσεπάκι σου.

Η αρρώστια, το σχολείο, ο ύπνος είναι θέματα που απασχολούν πολλά παιδιά κι έτσι δεν απολαμβάνουν τη χαρά να είναι υγιή, να βρίσκουν τους φίλους τους στο σχολείο, να απολαμβάνουν έναν ήσυχο ύπνο.

Ε, αυτό ήθελα να καταλάβει ο Φώκος κι όλοι οι αναγνώστες του βιβλίου. Πόσο κρίμα είναι η φοβία να σου στερεί τη χαρά και την απόλαυση της ζωής.

Γράφει ο Γιώργος Χατζόπουλος

Οι Αγριόπαπιες και ο Μίκης Θεοδωράκης

Οι Αγριόπαπιες δεν είναι ένα βιβλίο για τον Μίκη Θεοδωράκη, είναι όμως ένα βιβλίο εμπνευσμένο από την προσωπικότητα και τη ζωή του.

Όπως ο Μίκης κατά τη διάρκεια της δικτατορίας εξορίστηκε μαζί με την οικογένειά του στην ορεινή Ζάτουνα Αρκαδίας, έτσι και στη δική μου ιστορία μία οικογένεια μουσικών ζει εξόριστη σ’ ένα νησί στο μέσο μιας λίμνης. Όταν η οικογένεια των «μουζικάντηδων», όπως τους αποκαλούν οι κάτοικοι του γειτονικού χωριού, καταφέρνει να δραπετεύσει, ένα ατύχημα τους καθηλώνει κρυμμένους σ’ έναν αχυρώνα. Εκεί τους ανακαλύπτει ο εντεκάχρονος ήρωας του βιβλίου, ο οποίος, γοητευμένος από τον πληθωρικό χαρακτήρα του εξόριστου μουσικού, αποφασίζει στο τέλος να τους βοηθήσει.

Δεν το κρύβω πως ο θαυμασμός και η αγάπη που δείχνει ο ήρωάς μου για τον εξόριστο μουσικό είναι ο θαυμασμός και η αγάπη που ένιωσα κι εγώ μελετώντας

Γράφει ο Δημήτρης Μελικέρτης 

Το ΙΞ και η μαγεία του συμβολίζουν μια εκδοχή της κοινωνίας μας, άλλοτε διαστρεβλωμένη, με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της σε έξαρση, και άλλοτε ιδανική, όπως μόνο θεωρητικά ή ουτοπικά θα μπορούσε να συμβεί. Επίσης, την απόλυτη ελευθερία, η οποία αποκαλύπτει τον πραγματικό εαυτό του καθενός και το ποιόν του. Ακόμη, απεικονίζουν τον ιδιότυπο ειρμό των εσωτερικών διεργασιών του ανθρώπου της τέχνης, του στοχαστή ή όποιου έχει γίνει κτήμα του η ενδοσκόπηση και διερωτάται για όσα βιώνει.

Γι’ αυτόν τον λόγο ευδοκιμούν στο ΙΞ οι αντιφάσεις. Εκτείνεται ο δρόμος της περίσκεψης ομαλός, με πολλά μονοπάτια, κι άλλοτε τραχύς και δύσβατος, με αποτέλεσμα συχνά να σκουντουφλά κανείς ή και να βάζει τρικλοποδιές στον εαυτό του. Μέσα στο ασυνήθιστο, γοητευτικό για τους επισκέπτες ή ενίοτε τρομακτικό, ξεκαρδιστικό, περίπλοκο, γελοίο, γνώριμο και συνάμα αφιλόξενο περιβάλλον προσπαθούν οι ήρωες ν’ ανακαλύψουν ποιοι είναι.

Πάσχει ολοφάνερα