Ιδεολογίες, γλωσσική επικοινωνία και εκπαίδευση

Κείμενα: Ελένη Μότσιου, Αχιλλέας Κωστούλας, Αργύρης Αρχάκης, Χρυσούλα-Ξένη Νταή, Δημήτρης Μιχελιουδάκης, Κατερίνα Παναγιώτου, Ασημάκης Φλιάτουρας, Αθανάσιος Μιχάλης, Σταυρούλα Τσιπλάκου, Ντίνα Τσαγγάρη, Ευγενία Βασιλάκη, Ελένη Γκανά, Στάθης Σελίμης

Ο παρών συλλογικός τόμος φιλοδοξεί να αναδείξει, μέσα από τη διεπιστημονική συνεισφορά των συγγραφέων, τις ιδεολογικές πτυχές που σχετίζονται με τη χρήση της γλώσσας ως επικοινωνιακής πρακτικής. Ο επιστημονικός αυτός προβληματισμός αναπτύχθηκε στο πλαίσιο της ημερίδας "Ιδεολογίες, Γλωσσική Επικοινωνία και Εκπαίδευση" που συνδιοργανώθηκε από τα Παιδαγωγικά Τμήματα Προσχολικής Εκπαίδευσης και Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας (Βόλος, 6 Νοεμβρίου 2019) και εδράζεται στην παραδοχή ότι οι κοινωνικές δομές, οι στάσεις και αντιλήψεις και οι γλωσσικές πρακτικές συγκροτούν ένα πλέγμα που συνέχεται ιδεολογικά, εκφράζεται μέσα από γλωσσικές επιλογές και συντηρείται (και) μέσα από την εκπαίδευση.
Οι ιδεολογικές λειτουργίες της γλώσσας εξετάζονται σε όλο το εύρος της γλωσσικής επικοινωνίας, ενώ δίνεται ιδιαίτερη βαρύτητα στον χώρο της εκπαίδευσης, καθώς η τελευταία κατέχει περίοπτη θέση στη διαμόρφωση των γλωσσικών ιδεολογιών και, κατ' επέκταση, των ταυτοτήτων, τόσο των εκπαιδευτικών όσο και των μελλοντικών πολιτών. Κοινοί άξονες των κεφαλαίων είναι ο προβληματισμός πώς η γλώσσα συντηρεί αλλά και κατασκευάζει συγκεκριμένες εκδοχές της κοινωνικής πραγματικότητας (γλωσσική κατασκευή της ιδεολογίας) και οι ιδεολογικές θέσεις που διακρίνονται στον δημόσιο λόγο για τη γλώσσα (ιδεολογική κατασκευή της γλώσσας).