Το δημόσιο δίκαιο της υγείας

Το παρόν σύγγραμμα πραγματεύεται το Δημόσιο Δίκαιο της Υγείας, ως κλάδο του διοικητικού δικαίου που διέπει την υγειοπροστατευτική δραστηριότητα και προστατεύει την αξία της ζωής και την υγεία του ανθρώπου. Τα τελευταία χρόνια, το δίκαιο της υγείας και άλλοι κλάδοι του ειδικού διοικητικού δικαίου, όπως το δίκαιο του περιβάλλοντος, σημειώνουν μεγάλη ανάπτυξη, κυρίως υπό την επίδραση του διεθνούς και του ευρωπαϊκού κοινοτικού δικαίου, της αλματώδους ανάπτυξης της επιστήμης και της τεχνολογίας και των παγκόσμιων προβλημάτων που αντιμετωπίζει η δημόσια υγεία και το περιβάλλον, τα οποία απαιτούν συντονισμένη δράση των κρατών. Η νομοθεσία, η νομολογία και η βιβλιογραφία καθημερινά εμπλουτίζονται και δίδεται έμφαση στα θέματα βιοηθικής, στην προστασία της δημόσιας υγείας και στην οργάνωση και τη λειτουργία υπηρεσιών υγείας υψηλής ποιότητας για το σύνολο του πληθυσμού. Τα θέματα αυτά απασχολούν και την Ελλάδα, που καλείται να ανταποκριθεί σε διεθνείς και ευρωπαϊκούς κανόνες και αρχές του δικαίου, σε ελάχιστα όρια προστασίας, προδιαγραφές υψηλής ποιότητας και δράσεις.



Η πρώτη έκδοση του δημοσίου δικαίου της υγείας εστίαζε στην οριοθέτηση του δημοσίου δικαίου της, στην οργάνωση των υπηρεσιών υγείας και στα θεμελιώδη δικαιώματα του χρήστη των υπηρεσιών υγείας με βάση τις αρχές λειτουργίας της δημόσιας υπηρεσίας υγείας και τις αξίες της αυτονομίας και της αξιοπρέπειας του ανθρώπου.



Η παρούσα β΄ ενημερωμένη έκδοση περιλαμβάνει τις νομοθετικές και νομολογιακές εξελίξεις που έχουν επέλθει στην περίοδο που μεσολάβησε από την πρώτη έκδοση (2009) μέχρι και σήμερα (2017). Σημαντικές εξελίξεις είναι η αναδιοργάνωση των συστημάτων υγείας της Γαλλίας και του Ην. Βασιλείου, που έχουν αποτελέσει πρότυπα για το ελληνικό σύστημα, η συμπλήρωση του Εθνικού Συστήματος Υγείας με την οργάνωση του συστήματος πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, η έκδοση του Κανονισμού ΕΕ 2016/679 για την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και η από την έναρξη της ισχύος του Κανονισμού (25.5.2018) κατάργηση της Οδηγίας 96/46/ΕΚ (που ενσωματώθηκε με τον ν. 2472/1997) και η έκδοση της Οδηγίας 2011/24/ΕΕ για την απόδοση των δαπανών νοσοκομειακής και εξωνοσοκομειακής περίθαλψης στην ΕΕ που εφαρμόζεται παράλληλα με τον Κανονισμό 883/2004 και έχει μεταφερθεί στην ελληνική έννομη τάξη με τον ν. 4213/2013.



Το έργο έχει εμπλουτισθεί με τέταρτο μέρος που εξετάζει τη δημόσια υγεία, δηλαδή τις ρυθμίσεις της εξουσιαστικής διοίκησης που έχουν σκοπό να προλάβουν και να περιορίσουν προσβολές της υγειονομικής ασφάλειας. Η δημόσια υγεία αξιολογεί τους κινδύνους για την υγεία του πληθυσμού ή μιας ομάδας ανθρώπων, αναπτύσσει στρατηγικές για την πρόληψη των κινδύνων και ελέγχει τα αποτελέσματά τους. Στο πλαίσιο αυτό αναλύεται η πρωτοβάθμια πρόληψη, ήτοι η καταπολέμηση της επέλευσης ατυχημάτων και της εμφάνισης ασθενειών με τη λήψη μέτρων που εξουδετερώνουν τα αίτιά τους καθώς και η δευτεροβάθμια πρόληψη, δηλαδή η παρέμβαση σε αρχικό στάδιο προκειμένου να αποτραπεί η εμφάνιση των πρώτων κλινικών και βιολογικών συμπτωμάτων των ασθενειών. Η δημόσια υγεία στηρίζεται στην ευρωπαϊκή και διεθνή συνεργασία, στη συνεργασία του δημοσίου με τον ιδιωτικό τομέα, στις αρχές της πρόληψης και της προφύλαξης και στην ενεργοποίηση όλων των επαγγελματιών υγείας και της κοινωνίας στην αντιμετώπιση των υγειονομικών κινδύνων. Οι επιτυχίες της δημόσιας υγείας καταγράφονται από τα επιδημιολογικά δεδομένα, την αύξηση του προσδόκιμου ζωής και τη βελτίωση της ποιότητας της ζωής.