Ο πρώιμος Διαφωτισμός στην εποχή των πρώτων Μαυροκορδάτων: Αλέξανδρος ο εξ απορρήτων και Νικόλαος

Ο τόμος περιέχει τα Πρακτικά του Διεθνούς Συνεδρίου για την εποχή, τη ζωή και το έργο των δύο πρώτων Μαυροκορδάτων, Αλέξανδρου του εξ Απορρήτων και Νικόλαου. Έναυσμα για τη διοργάνωση του Συνεδρίου αποτέλεσε η σημαντική θέση των δύο λογίων στη λεγόμενη «Δημοκρατία των γραμμάτων», εκτός από την παρουσία τους στο προσκήνιο των πολιτικών γεγονότων στην Ευρώπη του τέλους του 17ου και των αρχών του 18ου αιώνα. Παρόλο που και οι ιστορικοί έχουν αρκετό υλικό να ερευνήσουν και να σχολιάσουν σε σχέση με τη ζωή και τη δράση τους εντός της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και τον ρόλο τους στη διαμόρφωση της νεοελληνικής εθνικής συνείδησης, είναι πολύ σημαντικό που διερευνάται και φιλολογικά το έργο που άφησαν, το οποίο συμβάλλει με καθοριστικό τρόπο (έστω και σε πρώιμο στάδιο) στη διαμόρφωση του νεοελληνικού αφηγηματικού πεζού λόγου, τόσο του μυθοπλαστικού/λογοτεχνικού όσο και του ιστορικού ή φιλοσοφικού. Επίσης, σε ιδεολογικό επίπεδο, εισάγουν στη νεοελληνική σκέψη τη νεωτερική ιδεολογία και προωθούν τις ιδέες του ακόμα διαμορφούμενου Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού.