Υπόμνημα για την παρούσα κατάσταση του πολιτισμού στην Ελλάδα

Το παρόν "Υπόμνημα" αποτελεί επίσημη διακήρυξη προς τη φωτισμένη Ευρώπη σχετικά με τις προσπάθειες που καταβάλλουμε προκειμένου να γίνουμε και εμείς κοινωνοί των Φώτων. Λόγω, ωστόσο, της επισημότητάς της λαμβάνει τη μορφή δέσμευσης. Και είναι σημαντικό να το γνωστοποιήσετε στο έθνος, στο όνομα του οποίου δεν δίστασα ούτε στιγμή να την αναλάβω. Όλοι νιώσαμε την ανάγκη να ανακτήσουμε τα Φώτα των προγόνων μας, από τα οποία μας αποκλήρωσαν, ούτως ειπείν, πολλές και μακροχρόνιες συμφορές· και καταβάλλουμε κάθε προσπάθεια προς αυτή την κατεύθυνση. Δεν αρκεί όμως η αρχή· απαιτείται η μέχρι τέλους επιμονή. Στη νέα πορεία που χαράζουμε, κάθε βήμα προς τα εμπρός θα είναι και ένας θρίαμβος για τη νεότερη Ελλάδα. Και όσες ευρωπαϊκές χώρες συνδυάζουν τα Φώτα με τον ανθρωπισμό, και οι οποίες θα μας παρακολουθούν προσεκτικά από τούδε και στο εξής, δεν θα φείδονται παροτρύνσεων και επευφημιών. Αλλά ουαί και αλίμονο αν οπισθοδρομήσουμε! Θα πικράνουμε τους πολυάριθμους φίλους της αναγέννησής μας και θα δικαιώσουμε όλα όσα μετήλθε η δυσμένεια για να μας διαβάλλει. Ποιος μεταξύ ημών, φίλοι μου, θα ήθελε να επιζήσει μιας τέτοιας ατίμωσης;