Χτίζοντας τον χώρο και τον χρόνο

Ο χώρος και ο χρόνος είναι οι βασικές συντεταγμένες της κοινωνικής συγκρότησης. Το κατά πόσο όμως αποτελούν απλά την κοίτη μέσα στην οποία εκτυλίσσεται η κοινωνική ζωή και αναπτύσσεται ο ανθρώπινος πολιτισμός, συνιστούν δηλαδή αντικειμενικά δεδομένα, φυσικές κατηγορίες ή δημιουργούνται από την ίδια τη δραστηριότητα του ανθρώπου, κατά πόσο παράγονται δηλαδή κοινωνικά και άρα ιστορικά, είναι ένα ερώτημα που έχει απασχολήσει και απασχολεί τις κοινωνικές επιστήμες.
Στο παραπάνω ερώτημα, σε αντίθεση με τη θετικιστική αντίληψη, η σύγχρονη κοινωνική θεωρία απαντά ότι τόσο ο χώρος όσο και ο χρόνος παράγονται κοινωνικά, είναι προϊόντα της ιστορίας, γι' αυτό και διαφοροποιούνται ιστορικά οι σχετικές αντιλήψεις και στάσεις. Ο άνθρωπος, καθώς οικειοποιείται το χώρο και το χρόνο, τον μετασχηματίζει κι αυτό γίνεται με όρους ιστορικούς, δηλαδή με βάση τις συνθήκες παραγωγής και αναπαραγωγής των υλικών και συμβολικών προϋποθέσεων της κοινωνικής ζωής, οι οποίες μεταβάλλονται μέσα στο χρόνο.