Τοπική διακυβέρνηση και αστικοποίηση

Πόλεις, τοπική διακυβέρνηση, περιφερειακή ανάπτυξη προσλαμβάνουν καινούργιο νόημα την εποχή της παγκοσμιοποίησης και δίνουν νέους προσανατολισμούς στην επιστημονική έρευνα και την πολιτική πράξη. Στην επιστήμη της ιστορίας, η ιστοριογραφία των εθνικών κρατών, που κυριαρχούσε κατά τον 19ο και 20ό αιώνα, δίνει σταδιακά τη θέση της όχι μόνο στο παγκόσμιο αλλά και στο τοπικό, το αποκεντρωμένο. Η ιστορία των "μικροδομών", όπως π.χ. των κοινοτήτων, των πόλεων, των επιχειρήσεων, των νοσοκομείων, των ιδρυμάτων και γενικότερα των μικρών θεσμικών ενοτήτων, αναδεικνύεται σε προνομιακό πεδίο έρευνας που συγκεντρώνει όλο και πιο πολύ το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης.

Με το νέο της βιβλίο, η Μαριάνθη Κοτέα, πανεπιστημιακός και εμβριθής ερευνήτρια της ιστορίας των πόλεων, ανταποκρίνεται με επιτυχία σε αυτή την νέα πρόκληση. Επιχειρεί να καταγράψει και να ερμηνεύσει τις μεγάλες αλλαγές που επήλθαν στη διακυβέρνηση των τοπικών κοινωνιών στην Ελλάδα του 19ου αιώνα και τις επιδράσεις που αυτή είχε στην εξέλιξη των πόλεων και γενικότερα της διαδικασίας αστικοποίησης. Με πλούσια βιβλιογραφία, στηριγμένη σε ένα πλήθος αρχειακών πηγών και στοιχείων που έρχονται για πρώτη φορά στην δημοσιότητα και με αυστηρή επιστημονική μέθοδο αναλύει την ιστορία της τοπικής αυτοδιοίκησης στη χώρα μας, το θεσμικό πλαίσιο και τις επιδράσεις που είχε στην οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη. Τα συμπεράσματα είναι αξιοπρόσεκτα, τολμηρά και επίκαιρα. Επιτρέπουν αναγωγές στη σημερινή πραγματικότητα, όπως η διαπίστωση ότι "το σχέδιο Ιωάννης Καποδίστριας διέπεται από την ίδια αρχή και τους ίδιους στόχους του πρώτου δημοτικού νόμου του 1833. Η εφαρμογή του βέβαια μένει να δείξει πόσο μακριά βρίσκεται η σύγχρονη Ελλάδα από εκείνη του προπερασμένου αιώνα".

Το έργο της Μ. Κοτέα έρχεται να καλύψει ένα μεγάλο κενό στην βιβλιογραφία. Αποτελεί εξαιρετικά χρήσιμο και επίκαιρο βιβλίο που απευθύνεται σε όλους όσους ασχολούνται με τις πόλεις, το αστικό φαινόμενο, την τοπική αυτοδιοίκηση και γενικότερα την περιφερειακή ανάπτυξη. Ένα έργο ιστορίας και για τους σύγχρονους.