Σε τροχιά πολέμου: Μπορούν ΗΠΑ και Κίνα να αποφύγουν την Παγίδα του Θουκυδίδη;

Η ΚΙΝΑ ΚΑΙ ΟΙ ΗΠΑ ΟΔΕΥΟΥΝ ΠΡΟΣ ΕΝΑΝ ΠΟΛΕΜΟ ΤΟΝ ΟΠΟΙΟ ΔΕΝ ΕΠΙΘΥΜΟΥΝ

Η αιτία είναι η «Παγίδα του Θουκυδίδη»: όταν μια ανερχόμενη δύναμη απειλεί να εκτοπίσει μια άλλη κυρίαρχη, τότε το πιο πιθανό αποτέλεσμα είναι ο πόλεμος. Αυτό το φαινόμενο είναι τόσο παλιό όσο και η ίδια η Ιστορία. Ο Θουκυδίδης, γράφοντας για τον Πελοποννησιακό Πόλεμο που κατέστρεψε την αρχαία Ελλάδα, είπε ότι «η άνοδος της Αθήνας και ο φόβος που αυτή γέννησε στη Σπάρτη έκαναν τον πόλεμο αναπόφευκτο». Παρόμοιες συνθήκες έχουν προκύψει δεκαέξι φορές κατά τα τελευταία πεντακόσια χρόνια. Οι δώδεκα από αυτές έληξαν βίαια.

Στη δέκατη έβδομη περίπτωση, η ισχυρή και ανερχόμενη Κίνα βρίσκεται σε πορεία σύγκρουσης με την κυρίαρχη Αμερική. Τόσο ο Σι Τζινπίνγκ όσο και ο Ντόναλντ Τραμπ υπόσχονται, ο καθένας χωριστά, να αναβιώσει το μεγαλείο της χώρας του. Αν όμως η Κίνα δεν περιορίσει τις φιλοδοξίες της ή η Ουάσιγκτον δεν συμφωνήσει να μοιραστεί την πρωτοκαθεδρία της στον Ειρηνικό, τότε μια εμπορική διαμάχη, μια κυβερνοεπίθεση ή ένα ατύχημα στη θάλασσα μπορεί να γίνουν η σπίθα που θα πυροδοτήσει έναν μεγάλο πόλεμο.

Στο βιβλίο αυτό ο διακεκριμένος ακαδημαϊκός Graham Allison εξηγεί για ποιο λόγο η «Παγίδα του Θουκυδίδη» είναι το καλύτερο πρίσμα μελέτης για την κατανόηση του ανταγωνισμού μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας. Ο Allison δείχνει με ποιον τρόπο η πολιτική δεξιοτεχνία στο παρελθόν απέφυγε την «Παγίδα του Θουκυδίδη» και ποια είναι τα οδυνηρά βήματα που πρέπει να γίνουν ώστε να αποφευχθεί ένας πόλεμος στο παρόν. Συσχετίζοντας αριστοτεχνικά την Ιστορία με τα τρέχοντα γεγονότα, το βιβλίο δεν επιδιώκει να προβλέψει το μέλλον, αλλά να το προλάβει.

«Η Παγίδα του Θουκυδίδη αναγνωρίζει μια σημαντική πρόκληση για την παγκόσμια τάξη: την επίδραση μιας ανερχόμενης δύναμης σε μια κυρίαρχη. Διάβασα το βιβλίο με μεγάλη προσοχή. Ελπίζω ότι η περίπτωση ΗΠΑ-Κίνας θα είναι η πέμπτη περίπτωση που θα λυθεί με ειρηνικό τρόπο και όχι η δέκατη τρίτη που θα καταλήξει σε πόλεμο».

–HENRY KISSINGER, τέως υπουργός των ΗΠΑ

«Ο Graham Allison δίνει τη δυνατότητα τόσο στους ειδικούς όσο και στους απλούς πολίτες να γνωρίσουν τα πιο σκληρά διλήμματα στην εξωτερική πολιτική. Και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο αναζητούσα τακτικά τη συμβουλή του ως γερουσιαστής αλλά και ως αντιπρόεδρος. Στο βιβλίο του Σε τροχιά πολέμου ο Allison παρουσιάζει αναλυτικά μια από τις πιο καθοριστικές προκλήσεις της εποχής μας: τη διαχείριση της κρίσιμης σχέσης μεταξύ Κίνας και ΗΠΑ».

–JOE BIDEN, τέως αντιπρόεδρος των ΗΠΑ

«Πρόκειται για ένα από τα πιο διεισδυτικά και αφυπνιστικά βιβλία που διάβασα στη ζωή μου για την πιο σημαντική σχέση του κόσμου: τη σχέση μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας. Αν ο Graham Allison έχει δίκιο –και νομίζω ότι έχει–, η Κίνα και οι ΗΠΑ θα πρέπει να δώσουν προσοχή σε αυτή την καταπληκτική μελέτη προκειμένου να αποφύγουν έναν πόλεμο στον οποίο καμία πλευρά δεν μπορεί να νικήσει».

–Στρατηγός (ε.α.) DAVID PETRAEUS, πρόεδρος του KKR Global Institute, πρώην διευθυντής της CIA και πρώην διοικητής της Κεντρικής Διοίκησης των ΗΠΑ

«Μπορούν οι ΗΠΑ να αποφύγουν την αντιπαράθεση με την Κίνα; Αυτό είναι το γεωπολιτικό ζήτημα της εποχής μας. Αυτό το σπουδαίο και συναρπαστικό βιβλίο παραδίδει μαθήματα για το πώς μπορούμε να αποφύγουμε τέτοιες συγκρούσεις».

–Walter Isaacson, συγγραφέας του βιβλίου Steve Jobs

«Ο Graham Allison, ένας ευρύτατα σεβαστός θεωρητικός αλλά και επαγγελματίας του σύγχρονου πεδίου της εθνικής ασφάλειας, είναι επίσης ένας αριστοτέχνης στην εφαρμοσμένη ιστορία. Να είστε σίγουροι ότι οι ηγέτες της Κίνας θα διαβάσουν τις προειδοποιήσεις του σχετικά με την Παγίδα του Θουκυδίδη. Μακάρι να ήμουν τόσο σίγουρος και για τους Αμερικανούς ηγέτες. Ωστόσο, κάθε ενημερωμένος πολίτης πρέπει να έχει στο σπίτι του αυτό το βιβλίο».

–Niall Ferguson, ανώτερο στέλεχος στο Hoover Institution του Πανεπιστημίου του Stanford και συγγραφέας του βιβλίου The War of the World