Πραγματεία για την ανθρώπινη φύση

Τι είναι ο άνθρωπος και ποια είναι η θέση του στον κόσμο; Στο ερώτημα αυτό προσπαθεί να απαντήσει ο Νεμέσιος Εμέσης. Το κείμενο αποτελεί την πρώτη συστηματική προσπάθεια μιας φιλοσοφικής ανθρωπολογίας, δεδομένου ότι προβληματικοποιεί την ανθρώπινη ύπαρξη και θέτει τον άνθρωπο ως πρόβλημα για τον ίδιο τον εαυτό του.

Ο Νεμέσιος θέτει το πρόβλημα της ανθρώπινης ουσίας και της σχέσης της με τον υπόλοιπο κόσμο. Κατορθώνει μια κατηγοριοποίηση του ψυχοφυσικού είναι, τοποθετώντας τον άνθρωπο στην κορυφή της αλυσίδας των όντων.

Ο Νεμέσιος επισημαίνει την ανωτερότητα του ανθρώπου, η οποία εκπηγάζει από την ιδιαίτερη σχέση του ανθρώπου με το Θεό. Ο άνθρωπος δε νοείται ως ένα ον ανάμεσα σε όλα τα άλλα, ως μια ακόμη ενδοκόσμια περίπτωση.

Προκειμένου να φωτιστεί το μυστήριο του ανθρώπου, σύμφωνα με το Νεμέσιο, προϋποτίθεται η κατανόηση του ανθρώπου στα όρια της σχέσης του με το Θεό.

Το ερώτημα περί ανθρώπου τότε και μόνο τότε αποκτά νόημα, διότι τότε και μόνο τότε είναι αυθεντικό.