Μελέτες IV: Γενική θεωρία και άλλοι κλάδοι του Δικαίου

“Οι δύο προηγούμενοι τόμοι των Μελετών (Τόμοι ΙΙ και ΙΙΙ) περιέλαβαν μελέτες Αστικού Δικαίου. Δεν έμεναν για τον παρόντα Τόμο IV παρά οι μελέτες μου από άλλους κλάδους του Δικαίου. Αυτές πράγματι, δημοσιευμένες (σε νομικά περιοδικά ή Τιμητικούς Τόμους ή αλλού) ή αδημοσίευτες (π.χ. ομιλίες ή εισηγήσεις σε συνέδρια ή σε Νομικά Συμβούλια ή αποσπάσματα από γνωμοδοτήσεις), αποτελούν το κύριο μέρος του Τόμου αυτού. Προστέθηκαν όμως και ορισμένες μελέτες Αστικού Δικαίου, κατά βάση οι νεότερες (οι μετά το 2015, έτος έκδοσης του Τόμου ΙΙΙ). Επίσης στην αρχή του Τόμου περιλαμβάνονται μελέτες Γενικής Θεωρίας του Δικαίου, οι οποίες (εκτός από τη μελέτη 1, που είναι νέα) είναι κατά μεγάλο μέρος δημοσιευμένες στη Γενική Εισαγωγή και την ερμηνεία των άρθρων 1-3 ΑΚ της β΄ έκδ. του Αστικού Κώδικα Γεωργιάδη-Σταθόπουλου (2016), που και αυτές είχαν πρωτοδημοσιευθεί περιληπτικότερα στην ενότητα «Δίκαιο και Κανόνες Δικαίου» της «Εισαγωγής στο Αστικό Δίκαιο» (επιμ. Σταθόπουλου και Αυγουστιανάκη), 1992. Εδώ οι μελέτες αυτές δημοσιεύονται με ορισμένες βελτιώσεις, προσθήκες και διευκρινίσεις και, επιπλέον, συγκεντρώνονται όλες σε νέα (συστηματική) κατάταξη της ύλης. Η τελευταία, εξάλλου, μελέτη (αρ. 80) είχε σχεδιασθεί ως μελέτη Ιστορίας του Δικαίου, αλλά η σχετική έρευνα με οδήγησε να της δώσω τελικά κυρίως διαστάσεις ιστορικής μελέτης.”

(από τον πρόλογο του Μιχαήλ Π. Σταθόπουλου)