Εισαγωγή στο έργο του Καζαντζάκη

Πολλές και ποικίλες είναι οι κριτικές εκτιμήσεις για το έργο του Νίκου Καζαντζάκη. Η παρούσα "Εισαγωγή" συνενώνει κείμενα που εκφράζουν ένα ευρύ φάσμα θεωρητικών, αισθητικών και ιδεολογικών απόψεων, προκειμένου να αναδειχτούν με τον πληρέστερο δυνατό τρόπο τα πνευματικά ενδιαφέροντα του πολύτροπου αυτού συγγραφέα. Τα εν λόγω κριτικά κείμενα καλύπτουν μια περίοδο ενός περίπου αιώνα, από ένα κριτικό σχόλιο του 1916 μέχρι σήμερα. Το υλικό είναι οργανωμένο θεματικά, με κεφάλαια αφιερωμένα στην ποίηση του Καζαντζάκη, στο θεατρικό, ταξιδιωτικό και αυτοβιογραφικό έργο του, αλλά και στα έξι μείζονα μυθιστορήματα της ωριμότητάς του. Το εισαγωγικό κεφάλαιο επικεντρώνεται σε έργα τα οποία μπορούν να θεωρηθούν ως προπαρασκευαστικά των όσων ακολούθησαν, ενώ το τελευταίο παρουσιάζει μια σειρά αντίθετων μεταξύ τους απόψεων για τις ηθικές, πολιτικές και θρησκευτικές ιδέες που περιλαμβάνει το έργο του Κρητικού συγγραφέα.



Περιλαμβάνονται τα κείμενα:



Roderick Beaton, Εισαγωγή



Μέρος Α΄. Η φάση της προετοιμασίας

- Αγγέλα Καστρινάκη, "Ο Νίκος Καζαντζάκης και ο αισθητισμός: έλξη και άπωση"

- Βάλτερ Πούχνερ, "Το πρώιμο θεατρικό έργο του Ν. Καζαντζάκη"

- 'Αλκης Θρύλος, "Ο πρωτομάστορας"

- Timothy W. Taylor, "Ο Καζαντζάκης και ο κινηματογράφος"



Μέρος Β΄. Ο ποιητής της "Οδύσσειας"

- Νάσος Βαγενάς, "Πεζογράφος ή ποιητής;"

- 'Ελλη Λαμπρίδη, "Η Οδύσσεια του Ν. Καζαντζάκη: η μεταφυσική της"

- Βασίλειος Λαούρδας, "Η Οδύσσεια του Καζαντζάκη" (κριτικό δοκίμιο)

- Παντελής Πρεβελάκης, "Το ποίημα"

- Γιάννης Μότσιος, "Η 'Οδύσσεια' του Νίκου Καζαντζάκη"

- Κώστας Γεωργουσόπουλος, "Ποιος φοβάται τις λέξεις;"



Μέρος Γ΄. Το θεατρικό έργο της ωριμότητας

- Κωστής Παλαμάς, "Το τελευταίο για τον Οδυσσέα"

- Κώστας Βάρναλης, "Νίκου Καζαντζάκη: Χριστός"

- Χαράλαμπος-Δημήτρης Γουνελάς, "Η έννοια του ομοίου στις τραγωδίες του Καζαντζάκη Χριστός και Βούδας"

- Θόδωρης Γραμματάς, "Ο μεταθεατρικός Οθέλλος ξαναγυρίζει του Καζαντζάκη"

- Παναγιώτης Ροϊλός, "Το Βυζάντιο και ο ηρωικός πεσιμισμός στο έργο του Νίκου Καζαντζάκη"

- Αιμίλιος Χουρμούζιος, "Μια τραγωδία υψηλού ήθους: Κωνσταντίνος ο Παλαιολόγος"

- Olga Omatos, "Χριστόφορος Κολόμβος, ένας τραγικός ήρωας"

- Κυριακή Πετράκου, "Πανοραμική θέαση ενός φιλοσοφικού θεάτρου"



Μέρος Δ΄. Ταξίδια και ταξιδιωτικά

- Βρασίδας Καραλής, "Το ταξίδι στον Μοριά και στη μοίρα του τοπίου"

- Κωνσταντίνος Α. Δημάδης, "Τέχνη και εξουσία: Παρατηρήσεις σε τέσσερα ταξιδιωτικά έργα του Νίκου Καζαντζάκη"



Μέρος Ε΄. Τα μυθιστορήματα της ακμής

- Δημήτρης Ραυτόπουλος, "Τα πρόσωπα της Ασκητικής (ιδεολογικές ρίζες του καζαντζακικού μυθιστορήματος)

"Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά"

- Απόστολος Σαχίνης, "Νίκος Καζαντζάκης, 'Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά'"

- Σ. Ν. Φιλιππίδης, "Ο λόγος του Πατρός και ο λόγος του Υιού: αυθεντική ζωή και αυθεντικός λόγος στο μυθιστόρημα 'Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά' του Νίκου Καζαντζάκη"

"Ο Χριστός ξανασταυρώνεται"

- Theodore Ziolkowski, "Οι Χριστομανιακοί"

- Ερατοσθένης Γ. Καψωμένος, "Αφηγηματικές και ιδεολογικές δομές στο μυθιστόρημα του Καζαντζάκη 'Ο Χριστός ξανασταυρώνεται'"

"Ο καπετάν Μιχάλης"

- Elizabeth Constantinides, "Ο Καζαντζάκης και ο κρητικός ήρωας"

- Δημήτρης Τζιόβας, "Η ποιητική της αντριγιάς: Λογοτεχνικό είδος και ατομική ταυτότητα στον Καπετάν Μιχάλη"

"Ο τελευταίος πειρασμός"

- W. Barnes Tatum, "Το μυθιστόρημα, τα τέσσερα Ευαγγέλια και η συνεχιζόμενη ιστορική έρευνα"

- Αγνή Γ. Παπακώστα, "Το ψυχαναλυτικό περιεχόμενο του 'Τελευταίου πειρασμού'"

"Ο φτωχούλης του Θεού"

- Τζαντ Χατέμ, "Το καλό και το κακό στον Φτωχούλη του Θεού"

"Οι αδερφοφάδες"

- Edmund Keeley, "Νίκου Καζαντζάκη, 'Οι αδερφοφάδες'"

- Δημήτρης Τζιόβας, "Οι αδερφοφάδες: Συμβολισμός και πολιτική"



Μέρος ΣΤ΄. Βιογράφος και (αυτο)βιογραφούμενος

- Γεωργία Φαρίνου-Μαλαματάρη, "Ο Καζαντζάκης και η βιογραφία"

- Χριστίνα Ντουνιά, ""Με αλήθεια και φαντασία": ο Καζαντζάκης αυτοβιογραφούμενος"

- Μιχαήλ Πασχάλης, "Ο Πρεβελάκης και ο "διχασμός" του Καζαντζάκη: κριτική και μυθοπλασία"



Μέρος Ζ΄. Ιδεολογικές και θεωρητικές προσεγγίσεις

- Χρίστος Αλεξίου, "Ιδεολογία και πραγματικότητα στον Καζαντζάκη"

- Darren J. N. Middleton, "Ο Νίκος Καζαντζάκης και η εξελικτική θεολογία: πώς να σκέπτεται κανείς θεολογικά σε έναν σχεσιακό κόσμο"

- Daniel A. Dombrowski, "Ο Καζαντζάκης και ο Θεός: Μετουσίωση"

- Roderick Beaton, "Άγγελος ή δαίμονας: ο συγγραφέας μέσα στο κείμενο (Αναφορά στον Γκρέκο, ή ο απολογισμός ενός καλαμαρά)"

- Peter Bien, "Γιατί να διαβάζουμε Καζαντζάκη τον 21ο αιώνα;"