Η γαστρίτιδα του Πλάτωνα

"... Βρίσκω ότι η υποθετική λειτουργία του διανοουμένου δεν είναι τόσο να "δημιουργεί" κρίσεις, όσο να βάζει σε κρίσεις οτιδήποτε ή οποιουσδήποτε δεν βρίσκονται σε κρίση αλλά είναι εξαιρετικά πεισμένοι για την ορθότητα της θέσης τους ". Α. Τ.

Πρέπει ένας διανοούμενος να παρεμβαίνει, όποτε το θεωρεί αναγκαίο, στα κακώς κείμενα της χώρας του, ή μήπως πρέπει να σωπαίνει -όπως υποστηρίζει ο Ουμπέρτο Έκο- όταν δεν έχει κάτι σημαντικό να πει όταν δεν γνωρίζει πλήρως το αντικείμενό του προβληματισμού του; Με αφετηρία αυτό το ερώτημα ο Αντόνιο Ταμπούκι, εγκαταλείποντας για λίγο την προσφιλή του λογοτεχνία, στρέφεται στη μαχητική δοκιμιογραφία τονίζοντας ότι ναι, γιατί όχι;, ο καθένας μπορεί να καταλογίσει στον Πλάτωνα ότι δεν βρήκε φάρμακο για τη γαστρίτιδα.

Παράλληλα, στη συζήτηση εμπλέκεται από τον συγγραφέα μια παλιά ιστορία του 1972, όταν ο αστυνόμος του Μιλάνου που κατηγορήθηκε για την εκπαραθύρωση ενός ανακρινόμενου για μια φονική βόμβα αναρχικού βρέθηκε επίσης δολοφονημένος από αγνώστους. Ως ηθικός αυτουργός της δολοφονίας του αστυνόμου Καλαμπρέζι καταδικάστηκε σε 22 χρόνια φυλάκιση (μετά από μια σειρά εφτά αντιφατικών μεταξύ τους δικών) ένας διανοούμενος, ο Αντριάνο Σόφρι, πρώην αρχηγός της Lotta Continua, μιας οργάνωσης της άκρας αριστεράς, και οι δύο σύντροφοί του. Ακριβώς στον Σόφρι απευθύνει ο Ταμπούκι τις δύο ανοιχτές επιστολές που συγκροτούν αυτή τη μαχητική, περίεργη αλλά και εξαιρετικά ενδιαφέρουσα "Γαστρίτιδα". Ακόμη μια φορά είναι ο ρόλος του διανοούμενου, του λόγου του, του δικαιώματος και του καθήκοντος για επέμβαση, που τίθενται προς συζήτηση.