Η διαλεκτική της εκκοσμίκευσης

Στις 19 Ιανουαρίου 2004 πραγματοποιήθηκε στο Μόναχο, στην Καθολική Ακαδημία της Βαυαρίας, μια αληθινά ξεχωριστή δημόσια συζήτηση ανάμεσα στον Γιούργκεν Χάμπερμας και τον καρδινάλιο Γιόζεφ Ράτσινγκερ, μετέπειτα πάπα Βενέδικτο ΙΣΤ΄. Ένας από τους μεγαλύτερους εν ζωή φιλοσόφους και ένας σπουδαίος θεολόγος, επιφορτισμένος επί είκοσι πέντε ολόκληρα χρόνια με την ακρίβεια του Καθολικού δόγματος, κλήθηκαν να συζητήσουν το κρίσιμο ερώτημα αν το φιλελεύθερο κράτος έχει ανάγκη μια προπολιτική θεμελίωση πάνω στη μεταφυσική, τη θρησκεία ή την ηθική. Το αρχικό αυτό ερώτημα, που προκάλεσε με τη σειρά του νέα ερωτήματα, έδωσε την ευκαιρία στους υψηλούς συνομιλητές για δύο εξαιρετικής πυκνότητας και πνευματικού πλούτου εισηγήσεις. Ο φιλόσοφος και ο θεολόγος δεν συμφώνησαν βεβαίως σε τίποτε επί της ουσίας -δεν ήταν άλλωστε δυνατόν να συμφωνήσουν ούτε ήταν αυτό προφανώς ο σκοπός της συνάντησης-, η συζήτησή τους όμως επανέθεσε, με νέους όρους, την παλαιά αντιπαράθεση Λόγου και Πίστης (Ratio et Fides) και ανέδειξε την ανάγκη και τη σημασία μιας αμφίπλευρης μαθητείας του εκκοσμικευμένου Λόγου και της θρησκευτικής Πίστης.