Αιδώς και ανάγκη

Γιατί μας συναρπάζει σήμερα ο Όμηρος; Γιατί μας γοητεύουν οι τραγικοί; Πώς, με δεδομένες τις κοινωνικές, πολιτικές και πολιτισμικές διαφορές του νεότερου από τον αρχαιοελληνικό κόσμο, οι σημερινοί (δυτικοί τουλάχιστον) άνθρωποι συνομιλούν, συγκινούνται ή ενθουσιάζονται με έργα που δημιουργήθηκαν πριν από εικοσιπέντε αιώνες; Ο Μπέρναρντ Ουίλιαμς, ένας από τους μεγαλύτερους και πιο ιδιότυπους φιλοσόφους του 20ού αιώνα, επιχείρησε να απαντήσει σ' αυτό το κρίσιμο ερώτημα στις περίφημες διαλέξεις Sather που έδωσε στο Μπέρκλεϋ το 1989. Προϊόν αυτών των διαλέξεων (η πρόσκληση στις οποίες θεωρείται από την κοινότητα των κλασικών φιλολόγων ένα είδος Βραβείου Νόμπελ), το παρόν βιβλίο προσεγγίζει τα ομηρικά έπη και τις τραγωδίες όχι μόνο στη φιλοσοφική αλλά και στην ίδια τη λογοτεχνική τους υπόσταση, αναδεικνύοντας μεταξύ άλλων τα ηθικά ζητήματα της ατομικής βούλησης, της εμπρόθετης δράσης, της αναγκαιότητας και της ευθύνης.. Και διαπιστώνει ότι, παρά την απόσταση που μας χωρίζει - ιδίως σ' ό,τι αφορά τον ρόλο των υπερφυσικών δυνάμεων- "οι σημερινές ηθικές αντιλήψεις μας είναι πολύ πλησιέστερες στίς ιδέες των αρχαίων Ελλήνων απ' ό,τι συνήθως υποθέτουμε".