Δίφορη μνήμη

Η Δεσφίνα της Φωκίδας, ορεινό χωριό στους πρόποδες του Παρνασσού, γενέθλιος τόπος του συγγραφέα, τόπος φιλόξενος στον κόπο και στον πόνο, αναδύεται στη "Δίφορη μνήμη" μέσα από τα "Απομνημονεύματα" του Μακρυγιάννη, μέσα από την καταγραφή γεγονότων του 19ου και του 20ού αιώνα στις εφημερίδες, μέσα από τις μαρτυρίες καθημερινών ανθρώπων, μέσα από φωτογραφίες όπου ακινητεί η συγκίνηση.
Ένα αίσθημα ευθύνης, ένα αίτημα δικαίωσης κινεί τον συγγραφέα να αναμοχλεύσει το παρελθόν: εδώ η μνήμη έχει το πάνω χέρι. Δίνει τον λόγο σε αγαπημένα πρόσωπα της οικογένειας για να δούμε την ψυχή πίσω από το παράπονό τους, καταγράφει με άμεσο και ακαριαίο τρόπο στιγμές της ζωής που περιέχουν το σύνολο του βίου. Οξυδερκής παρατηρητής, επίμονα ρεαλιστής, αποφεύγει τους εξωραϊσμούς – έχει ζήσει τη δύσβατη ζωή των χωρικών της Δεσφίνας. Οι έρωτες και τα πάθη τους, τα εύθυμα περιστατικά και οι χαρούμενες στιγμές, η βία και το άδικα χυμένο αίμα περιγράφονται με ένα ρίγος συγκίνησης που συχνά λοξοδρομεί από την πεζογραφία και γίνεται ποίηση.
Ας μη μας ξεγελούν τα σήματα του τόπου, οι εκκλησίες, τα χωράφια με τα ονόματά τους, τα βουνά και τα ποτάμια: ο Γιώργος X. Θεοχάρης δεν μιλά μόνο για τον μικρόκοσμο της Δεσφίνας. Μας δίνει ένα συναξάρι με τους βίους απλών ανθρώπων, που παρόμοιους θα βρούμε σε όλη την ελληνική ύπαιθρο.