Η Ελλάδα των δανείων και των χρεοκοπιών

Η κρίση χρέους, που αποτελούσε βραδυφλεγή «βόµβα» στα θεµέλια του ελληνικού κράτους, και η οποία τελικά ξέσπασε το 2009, έχει πλέον µετατραπεί σε µια πολύπλευρη οικονοµική, κοινωνική και πολιτική κρίση. Μέσα σε αυτή την αγωνιώδη περιδίνηση, η Ελλάδα βρίσκεται αντιµέτωπη µε απειλές και ζητήµατα που µοιάζουν να επιστρέφουν από το παρελθόν: χρεοκοπία, στάση πληρωµών, εξωτερική βοήθεια, διεθνή οικονοµικό έλεγχο, οικονοµική κηδεµονία.

Το βιβλίο αποτελεί ένα ιστορικό οδοιπορικό στην Ελλάδα των οικονοµικών κρίσεων και των µεγάλων οικονοµικών ζητηµάτων. Χρεοκοπίες, αγωνιώδεις προσπάθειες για τη σύναψη εξωτερικών δανείων, διεθνείς οικονοµικοί έλεγχοι, έντονες κοµµατικές συγκρούσεις, εξωτερικές παρεµβάσεις και µια µεγάλη, σχεδόν διαχρονική διαλεκτική περί «οικονοµικής κηδεµονίας» συνθέτουν αυτό το οδοιπορικό, που ξεκινάει από τα πρώτα δάνεια της «Ανεξαρτησίας» (1824), για να φτάσει µέχρι σήµερα, στην εποχή του ΔΝΤ και της «διάψευσης των προσδοκιών».

Μέσα από τις σελίδες αυτού του οδοιπορικού αναδύεται, σχεδόν πάντοτε, το σηµαντικότερο ίσως ερώτηµα που παραµένει εδώ και πολλές δεκαετίες αναλλοίωτο: µπορεί άραγε το ελληνικό κράτος να καταστεί οικονοµικά, άρα και πολιτικά, ανεξάρτητο; Το µακρινό 1947, ο Αµερικανός αξιωµατούχος Πολ Πόρτερ έγραψε πως «τα αντιτιθέµενα πολιτικά κόµµατα της Ελλάδος, όσα ενδιαφέρονται διά την διατήρησιν της ελληνικής ανεξαρτησίας, θα πρέπη να προσπαθήσουν να εξοµαλύνουν τας διαφοράς των και να εργασθούν διά το κοινόν συµφέρον της χώρας των. Αν δεν παύση η εσωτερική πολιτική έντασις, η οικονοµία της Ελλάδος είναι αδύνατον να αναρρώση». Σήµερα, το 2012, η παρατήρηση του Πόρτερ ηχεί πιο επίκαιρη από ποτέ.